Fuqarolarni ishsizlikdan himoyalash, yangi ish o‘rinlarini yaratish, kambag‘allikni qisqartirish har qanday davlatning asosiy vazifalaridan biridir.
Shu boisdan, Konstitutsiyamizning 43-moddasida “Davlat fuqarolarning bandligini taʼminlash, ularni ishsizlikdan himoya qilish, shuningdek kambag‘allikni qisqartirish choralarini ko‘radi. Davlat fuqarolarning kasbiy tayyorgarligi hamda qayta tayyorlanishini tashkil etadi hamda rag‘batlantiradi”, degan norma belgilangan.
Yangi O‘zbekistonning Taraqqiyot strategiyasida yangi ish o‘rinlari yaratish va aholi daromadlarini oshirish orqali 2026-yilgacha kambag‘allikni kamida ikki baravarga kamaytirish belgilangan. Buning uchun, norasmiy ishlayotgan 2,5 mln. fuqaroning bandligini legallashtirish, ayollar orasidagi ishsizlik darajasini 2 baravarga kamaytirish, kasbga o‘qitish ko‘lamini 2 baravarga oshirish, yaʼni 1 mln. nafar ishsiz fuqarolarni kasb-hunarga o‘qitish, 700 mingdan ziyod ishsiz xotin-qizlarni davlat hisobidan kasb-hunarga o‘qitish, ish bilan band bo‘lmagan xotin-qizlarni tadbirkorlikka jalb qilish, shuningdek, hududlarda xizmat ko‘rsatish sohalarini rivojlantirish orqali keyingi 5 yilda 3,5 mln. yangi ish o‘rinlarini yaratish ko‘zda tutilgan.
O‘zbekistonda davlat fuqarolarni ishsizlikdan himoya qilish va kambag‘allikni qisqartirish choralari qatorida mahallalar kesimida ijtimoiy himoyaga muhtojlar ro‘yxati “Temir daftar”, “Ayollar daftari”, “Yoshlar daftari” va “Mehr daftari” orqali mahallalarda ish yuritish yo‘lga qo‘yilgan. 2023-yil 1-yanvar holatiga “Temir daftar”ga kiritilgan 662,7 ming oila, ularning 2,8 mln.nafarga yaqin aʼzolarining 730,5 ming nafar mehnatga layoqatli ishsizlari bandligini taʼminlash orqali 632,2 ming oila “Temir daftar”dan chiqarildi.
Fuqarolarimizni chet elda mehnat qilish huquqlarini amalga oshirish borasida ham ularni kasbiy tayyorlash va ishga joylashtirishning xavfsiz, tartibli va qonuniy mehnat migratsiyasi tizimi yaratildi. Bugungi kunda O‘zbekiston 32 dan ortiq davlatlardagi 475 dan ortiq ish beruvchilar bilan shartnomalar tuzilib, (41ta rekureting bilan birga 516) tashqi migrantlarga ishga joylashtirish, o‘qitish, sug‘urta, kredit, mikroqarz kabi o‘nga yaqin xizmatlar ko‘rsatilmoqda.
Bunday normalar Italiya, Chexiya, Finlyandiya, Polsha, Xitoy kabi davlatlar konstitutsiyalarida ham nazarda tutilgan.
Tuproqqal’a tuman adliya bo`limi Yuridik xizmat ko`rsatish markazi Bosh yuriskonsulti Urazbayev Tursunboy
