O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan 09.11.2023-yildagi “Oʻsimliklarni himoya qilish toʻgʻrisida”gi OʻRQ-877-son Qonun imzolandi.
Ushbu hujjat bilan asosiy tushunchalarning ta’rifi kiritilmoqda:
- biologik himoya vositalari - oʻsimliklarning va oʻsimlik mahsulotining zararli organizmlariga qarshi kurashish uchun qoʻllaniladigan foydali organizmlar yoki ularning yashash faoliyati mahsulotlari;
- zararli organizmlar - oʻsimliklarning, hayvonlarning yoxud kasallik qoʻzgʻatuvchi agentlarning oʻsimliklarga yoki oʻsimlik mahsulotlariga zarar yetkazuvchi har qanday turi, xili yoki biotipi;
- kimyolashtirish vositalari - oʻsimliklarning rivojlanishini, pishib yetilishini tezlashtirish, hosildorligini va sifatini oshirish, shuningdek tuproq unumdorligini yaxshilash uchun foydalaniladigan kimyoviy vositalar;
- pestitsidlar - zararli organizmlarga qarshi kurashish uchun qoʻllaniladigan moddalar;
- oʻsimliklarni himoya qilish - zararli organizmlarga qarshi kurashishga qaratilgan tadbirlar majmui va boshqalar.
Qonun bilan quyidagi organlarning oʻsimliklarni himoya qilish sohasidagi vakolatlari mustahkamlab qoʻyildi:
- Vazirlar Mahkamasi;
- Qishloq xoʻjaligi vazirligi;
- Oʻsimliklar karantini va himoyasi agentligi (maxsus vakolatli organ);
- Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi qoʻmitasi;
- Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim oʻzgarishi vazirligi.
Hujjatga asosan oʻsimliklar karantini davlat inspektorlari oʻz vakolatlari doirasida quyidagi huquqlarga ega:
- respublika ijro etuvchi hokimiyat organlari, xoʻjalik boshqaruvi organlarining, yuridik va jismoniy shaxslarning hududiga qonunchilikda belgilangan tartibda kirish;
- oʻsimliklarni himoya qilish toʻgʻrisidagi qonunchilik buzilishlarini bartaraf etish va ularning oldini olish boʻyicha ijro etilishi shart boʻlgan koʻrsatmalar kiritish;
- zararli organizmlar rivojlanishi va tarqalishining oldini olish maqsadida fitosanitariya monitoringi hamda prognozini, shuningdek oʻsimliklarni himoya qilish boʻyicha tadbirlarning bajarilishi ustidan davlat nazoratini amalga oshirish va boshqalar.
Qonun quyidagilarni belgilaydi:
- oʻsimliklarni himoya qilish sohasidagi davlat nazoratini amalga oshirish tartibi;
- respublika ijro etuvchi hokimiyat organlarining, xoʻjalik boshqaruvi organlarining, yuridik va jismoniy shaxslarning oʻsimliklarni himoya qilish sohasidagi huquq va majburiyatlari;
- kimyolashtirish vositalarini va oʻsimliklarni himoya qilish vositalarini roʻyxatga olish tartibi.
Urganch tuman adliya bo‘limi yuridik xizmat ko‘rsatish
markazi bosh yuriskonsulti B.R.Yusupov
