Эрта турмуш инсоннинг келажакдаги ижтимоий роли қанчалик муҳим эканлигини тушунмаслиги оқибатида вужудга келади. Вояга етмаган эр-хотин никоҳга тўлиқ розилик бера олмайди, шунинг учун эрта никоҳ инсон ҳуқуқларининг бузилиши деб тан олинади.
Ўзбекистонда аёллар учун никоҳ ёши 17 ёшдан 18 ёшга ўзгартирилган. Бу ўзгартириш 2019 йилнинг 1 сентябридан кучга кирган. Жумладан, туманимизда 2015 йил 1 январдан 2019 йил 1 сентябргача бўлган даврда жами 1951 та никоҳ қайд қилинган бўлиб, шундан 16 таси вояга етмаган аёл билан қайд қилинган никоҳ ҳисобланади.
Турмуш қуриш ҳар бир инсонда рўй берадиган табиий ҳодисадир. Турмуш хатосиз бўлиши учун сабр, масъулият, хоҳиш ва билим керак бўлади. Ҳаётий тажриба етишмаслиги натижасида инсон оилавий муаммолар ечимини тўғри ва мақсадли ҳал этишда қийналади. Афсуски, айрим ота-оналар ўз орзу-ҳавасларини устун қўйиб, фарзандларини ўз қўллари билан эрта никоҳга топширмоқдалар. Ҳали 16-17 ёшга тўлган қизнинг организми хомиланинг ривожланишига ва бола туғишга физиологик ҳамда психологик жиҳатдан тайёр бўлмайди. Жисмонан тўлиқ шакилланмаган қиз боланинг хомиладор бўлиши бўлажак фарзанд учун хавфли бўлиб, тўлиқ ривожланмаган бачадонда бола соғлом ва тўлиқ ривожланиши мумкин эмас. Тиббиёт соҳаси мутахассисларининг таъкидлашича эрта никоҳ оқибатида ногирон ва ирсий касалликка чалинган болалар туғилиши кўп учрайди. Бундан ташқари эрта никоҳ бошқа салбий ҳолатларни, яъни қуда-андалар ўртасидаги турли келишмовчиликларни, ҳатто оилавий ажримларни келтириб чиқаради.
Тупроққалъа туман адлия бўлими ФҲДЁ бўлими мудираси Л.Худаярова
