Mehnat ta’tilida bo‘lgan xodim bilan mehnat shartnomasini bekor qilinishiga ko‘pchilik holatlarda yo‘l qo‘yilmaydi. Jumladan O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 163-moddasiga muvofiq, mazkur Kodeksda yoki boshqa qonunlarda nazarda tutilmagan asoslar bo‘yicha, shu Kodeksning mehnat va mashg‘ulotlar sohasida kamsitishni taqiqlash talabini buzadigan, xodim davlat yoki jamoat majburiyatlarini bajarganligi munosabati bilan ishdan ozod etilgan davrda, xodim xizmat safarida bo‘lgan davrda va xodimning vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik davrlarida, u mehnat to‘g‘risidagi qonunchilikda va mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlarda, mehnat shartnomasida nazarda tutilgan ta’tillarda bo‘lgan davrlarda mehnat shartnomasini bekor qilishga yo‘l qo‘yilmaydi.
Bunda istisno holat mavjud ya’ni Mehnat shartnomasini ish beruvchining tashabbusiga ko‘ra bekor qilish uchun ushbu modda qismida nazarda tutilgan cheklovlar tashkilot (uning alohida bo‘linmasi) o‘z muassislarining (ishtirokchilarining) yoki ta’sis hujjatlari bilan bunga vakolat berilgan yuridik shaxs organining qaroriga binoan tugatilganligi munosabati bilan mehnat shartnomasi bekor qilinganda yoxud yakka tartibdagi tadbirkor tomonidan faoliyat tugatilganda qo‘llanilmaydi.
Qisqa qilib tushuntirganda tashkilot butunlay tugatilsa, yoki yakka tartibdagi tadbirkor o‘z faoliyatini yakunlagan bo‘lsa, bu hollarda ish beruvchi xodim ta’tilda bo‘lsa ham mehnat shartnomasini bekor qilishi mumkin.
Bundan tashqari, xodim muddatli mehnat shartnomasi asosida ishlaydi. Uning mehnat shartnomasi yakuniga yetadigan vaqtda xodim mehnat ta’tilida bo‘lgan taqdirda bunday hollarda Mehnat kodeksining 158-moddasiga asosan mehnat shartnomasi bekor qilinadi. Aytmoqchimizki bunday tartibda mehnat shartnomasini bekor qilish qonunchilikka zid emas.
Mehnat kodeksining 164-moddasiga ko‘ra, Agar jamoa kelishuvida yoki jamoa shartnomasida mehnat shartnomasini ish beruvchining tashabbusiga ko‘ra bekor qilish uchun kasaba uyushmasi qo‘mitasining oldindan roziligini olish nazarda tutilgan bo‘lsa, mehnat shartnomasini bunday roziliksiz bekor qilishga yo‘l qo‘yilmaydi.
Xulosa qilib aytganda, xodim ta’tilda bo‘lgan paytda uni ishdan bo‘shatish mumkinmi, ha belgilangan tartibda qonunchilikka muvofiq bekor qilish mumkin. Tashabbus ish beruvchidan chiqayotgan bo‘lsa, bu holat faqat istisno vaziyatlargina qonuniy hisoblanadi. Aks holda, ta’til xodimni ishdan bo‘shatishdan himoya qiladi.
Tuproqqal’a tuman adliya bo`limi Yuridik xizmat ko`rsatish markazi Bosh yuriskonsulti Urazbayev Tursunboy
